Uyku Apnesi Nedir ? Belirtileri Nelerdir ? Tedavisi

Horlama, uyku sırasında hava akımı boğazınızda serbestçe geçemediği zaman oluşur. Ortaya çıkan sese horlama denir. Basit bir horlama da olabilir. Ancak horlama uykuda solunumun durması denilen uyku apnesi hastalığının çok önemli bir belirtisi olabilir. Horlama sadece evde yaşayanları rahatsız etmekle de kalmıyor. Nadiren de olsa hayatı tehlikeye sokacak boyutlara kadar giden uyku apnesi hastalığının habercisi olabiliyor. Dünya istatistiklerine göre, trafik kazalarının üçte biri horlama ve uyku apne sendromu nedeniyle oluyor. Araştırmalara göre eğer hastalık tedavi edilirse bu kazalar %73 azalıyor.

HORLAMA NE ZAMAN HAYATI TEHLİKEYE SOKABİLİR?
Horlama uyku apnesi ile beraber olduğunda hayatı tehlikeye sokabiliyor. Uyku apnesi uykuda solunumun durmasına deniyor. Ve beraberinde ve akabinde şiddetli horlama oluyor. Uykuda 10 saniyeden fazla nefes durması sonucunda ölüme kadar gidebilen bir durum nadiren de olsa olabilmektedir.

PEKİ BU TEHLİKELİ UYKU APNESİ KAÇA AYRILIYOR VE BELİRTİLERİ NELER
Uyku apnesi ikiye ayrılıyor.
1. Merkezi (Santral) beyin kaynaklı uyku apnesi : Beynin solunum merkezine geçici olarak uyarı sinyali gönderememesi sonucu solunumun durmasıdır. Beyinden kaynaklanır.
Belirtileri:
-Hastalarda şiddetli veya hafif horlama
-Gündüz uyuklama ve uyuma isteği
-Bir başkasının uyku esnasında solunum durmasını gözlemlemesi (Tanıklı uyku apnesi), –Sabahları yorgun kalkma
-Baş ağrısı
-Çarpıntı
-Hipertansiyon şikayetleri
-Araç kullanırken uyuklama
-Dalma

2.Çevresel Yani Periferik tıkayıcı uyku apnesi: Burun, ağız ve akciğerler arasında hava yolununun tıkanmasına bağlı olarak nefesin kesilmesi sonucu ortaya çıkan uyku apnesi çeşididir.
Anatomik Sebepler
-Bademcikler Büyümesi
-Geniz eti (özellikle çocuklarda, nadiren erişkinlerde)
-Obezite
-Boyunun kısa ve kalın olması (Boyun çevresinin 40cm den fazla olması),
-Alkol
-Sigara
-Yanlış Uyku pozisyonu. Sırt üstü yatma apneyi artırır. Yan yatma ise rahatlatır. Yüksek yastık apneyi rahatlatır.

Belirtileri: -Yorgunluk, Baş ağrısı, Dikkati toplamada zorluk, Konsantrasyon güçlüğü, Depresyon, Uykuda horlama, Gece sık sık idrara kalkma, Terleme, Reflü, Sabah ağız kuruluğu …

UYKU APNESİ NE GİBİ TEHLİKELİ SONUÇLARA SEBEP OLABİLİR?
-Kalp yetmezliğine sebep olabilir. Yada var olanı artırır.
-Kalp krizine sebep olabilir.
-Kalpte ritim bozukluklarına sebep olabilir.
-Yüksek tansiyona sebep olabilir.
-Beyin kanamasına ve felçlere sebep olabilir
-Uykuda ani ölüme sebep olabilir.

UYKU APNESİ KADIN MI ERKEKLERDE Mİ DAHA ÇOK GÖRÜLÜR?
Uyku apnesi ve horlama erkeklerde ve orta yaş erişkinlerde 2-3 kat daha fazla gözlenir.

UYKU APNESİNİN TEŞHİSİ NASIL KONUR?
1.Tıbbi hikaye
2.Genel değerlendirme ve fizik muayene
3.Kulak burun boğaz muayenesi
4.Fleksible (bükülebilir) fiberoptik endoskopik muayene
5.Radyolojik görüntüleme yöntemleri (Bilgisayarlı Tomografi, MRI)
6.Yüz yapılarının ve hava yolu boyutlarının ölçülmesi (Sefalometrik analiz)
7.Polisomnografi (Uyku testi)
8.Uyku endoskopisi

ÇOK POPÜLER OLAN UYKU ANALİZ TESTİ NEDİR (Polisomnografi)
Uyku testi genellikle hastanelerdeki uyku merkezlerinde yapılmakla beraber hastaların ev ortamında test yapılabilmesini sağlayan taşınabilir cihazlar ve sistemler de bulunmaktadır. Bir cihaz ağza ve buruna yerleştirilerek sabaha kadar neler oluyor cihaz kaydeder. Ve böylece doktor uyku apnesini kolayca teşhis etmiş olur. Genellikle 1 gece hastanede uyku merkezinde geçirilir.

UYKU ENDOSKOPİSİ
Uyku endoskopisi sırasında hasta ameliyathaneye alınır. Damar yolu ile anestezik ilaçlar verilerek gece uykusu taklit edilir. Burun yolu ile girilerek yapılan endoskopi ile tıkanmanın seviyesi ve şekli değerlendirilmektedir. Hatta yapılacak ameliyatla ilgili fikir verebilir bu teknik. Son derece faydalıdır.

UYKU APNESİNİN TEDAVİSİ
1.Kilo vermenin sağlanması
2.Sigara ve alkolün bırakılması
3.Spor Yapılması
4.Basınçlı hava maskesi : Hafif ve Orta uyku apnesi yukarıdaki yöntemlerle tedavi edilirken eğer hastada düzelme olmazsa gece yatarken kullanılmak üzere basınçlı hava maskesi önerilir. Başarı şansı %100 olan tek uygulama sürekli pozitif hava basıncı CPAP denilen maske yöntemidir. Bu yöntemi hastaların ancak %50’si uzun süre kullanabilmektedirbir halde bulmaktadır.
5.Cerrahi Tedavi
Eğer periferik yani solunum yollarında mekanik bir tıkanma sonucu olan bir uyku apnesi var ise bu ilaç yada cerrrahi tedavi yapılmaktadır. Bunu KBB uzmanları yapmaktadır. Polip gibi burun tıkanıkları ilaca cevap vermektedir. Bu hastalar genellikle kortizonlu spreyerden faydalanır.

DİL KÖKÜ AMELİYATLARININ BAŞARI ŞANSI NE KADAR?
Dil kökü ameliyatlarının başarı şansı horlama için %90 dır. Ancak apne açısından bu ameliyatlar % 50 hastada rahatlama sağlar.

UYKU APNESİ VE HORLAMADA YENİ DENENEN YÖNTEMLER VARMI ?
EVET … radyofrekans somnoplasti denilen bir yöntem üzerinde çalışılaktadır. Bu yöntem yumuşak damağa radyofrekans dalgaları verip sertleştirerek yukarı kalkmasını sağlama tekniğine dayanır. Ancak hafif horlama ve hafif uyku apnesinde kullanılır. Orta ve ağır horlama ve apne de işe yaramaz.

DÜNYADA TRAFİK KAZALARININ NE KADARI UYKU APNESİNDEN KAYNAKLANIYOR?
Dünya istatistiklerine göre, trafik kazalarının üçte biri uyku apne sendromu nedeniyle oluyor. Araştırmalara göre eğer hastalık tedavi edilirse bu kazalar %73 azalıyor.