Yeni bir bilimsel çalışma, gıda depolama kapları, şampuan, makyaj, parfüm ve çocuk oyuncakları gibi plastik tüketici ürünlerinde bulunan ftalatlar adı verilen sentetik kimyasalların, 2018’de 55 ila 64 yaş arası erkek ve kadınlar arasında kalp hastalığından tüm küresel ölümlerin % 10’undan fazlasına katkıda bulunmuş olabileceğini gösteriyor.
eBioMedicine dergisinde yayımlanan bir araştırma, plastiklerde yaygın olarak bulunan ftalatların 2018 yılında dünya genelinde 350.000’den fazla kalp hastalığına bağlı ölüme katkıda bulunduğunu ortaya koydu. Bu kimyasallar, hormon sistemini bozarak obezite, doğurganlık sorunları ve dikkat eksikliği gibi sağlık problemlerine yol açabiliyor. Araştırmacılar, ftalatların sağlık üzerindeki etkileri konusunda daha fazla düzenleme ve şeffaflık çağrısında bulunuyor.
Plastik İçine Ftalatler Neden Konuyor ?
Plastiği yumuşatmak, kırılmayı önlemek, dayanıklılığı artırmak, kolay işlenebilirlik sağlamak için ftalatlar eklenir. En çokta yumuşatmak amacı ile ftalatlar konuluyor.
Evdeki Ftalat Kaynakları
Evde fitalat içerebilecek ürünler arasında şampuan, saç kremi, parfüm, deodorant, oje, oje çıkarıcı, saç spreyi, vücut losyonu, yumuşak plastik saklama kapları, streç film, mikrodalgada kullanılan hazır gıda kapları, suni deri çanta ve ayakkabılar, plastik döşemeler, duş perdeleri, ucuz plastik oyuncaklar, diş kaşıyıcıları, emzikler, çamaşır yumuşatıcıları, bazı deterjanlar, oda spreyleri, elektrik kabloları, PVC kaplı telefon kılıfları ve kulaklık kabloları yer alır.
Ftalatlar Vücuda Nasıl Girer ?
Soluma, yutma ve cilt yoluyla fitalatlar vücuda girebilir ve zamanla hormon sistemini (endokrin sistemi) etkileyerek çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Ftalatlar Vücutta Ne Kadar Kalır?
Ftalatlar vücutta uzun süre birikmez, genellikle birkaç saat ila birkaç gün içinde karaciğerde parçalanarak idrar yoluyla atılır. Ancak: Sürekli maruz kalındığında, vücuttan atılsa bile tekrar tekrar birikme olur. Bu da kronik (uzun vadeli) etkilere neden olabilir. Özellikle hormon sistemini fitalatlar bozar.
Su İçilen Pet Şişelerde Ftalat Var mı ?
PET şişelerde (polietilen tereftalat) genellikle ftalat bulunmaz, çünkü PET sert bir plastiktir ve ftalatlar daha çok PVC gibi yumuşak plastiklerde esneklik sağlamak için kullanılır.
Fitalatlardan Korunmak İçin Yapılması Gerekenler:
- “Fitalat içermez” veya “phthalate-free” etiketli ürünleri tercih edin.
- Kişisel bakım ürünlerinde (şampuan, parfüm, deodorant) “fragrance/parfum” içermeyen, doğal içerikli ürünleri seçin.
- Plastik yerine cam, paslanmaz çelik veya seramik kaplar kullanın. Özellikle yiyecek ve içecek temasında.
- Plastik kapları mikrodalgada veya sıcak yiyeceklerle kullanmaktan kaçının.
- Vinil/PVC içeren ürünlerden uzak durun. (örneğin duş perdesi, döşeme, suni deri ürünler)
- Çocuklar için CE belgeli, fitalat içermeyen oyuncaklar alın.Yumuşak plastik kokulu ürünlerden uzak durun. Özellikle ambalajlı ve ucuz ürünler risklidir.
- Evde temizlik ve hava tazeleyici spreyleri minimumda kullanın veya doğal alternatiflere yönelin (sirke, karbonat, uçucu yağlar vb.).
